Dzisiejszy standard technologiczny wózka widłowego

Analizując rynek wózków widłowych, na przestrzeni ostatnich kilku lat zauważamy dynamiczny rozwój technologiczny całego sektora. Czołowi producenci, znani z innowacyjności i dbałości o potrzeby klientów, nieustannie udoskonalają swoje produkty, aby sprostać rosnącym wymaganiom rynku i wzrastającej świadomości ekologicznej. W ten sposób odpowiadają na coraz wyższe oczekiwania dotyczące wydajności, ergonomii, bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Niezależnie od tego, jak bardzo zaawansowane technologicznie nowinki są już dostępne i mimo faktu, że każda marka ma swoje unikalne rozwiązania, na rynku można zaobserwować wspólne trendy, które kształtują dzisiejszy sektor wózków widłowych.

Jednym z kluczowych kierunków rozwoju w branży transportu wewnętrznego jest elektryfikacja napędów i zastąpienie silników spalinowych silnikami elektrycznymi. Producenci i użytkownicy wózków widłowych są pod wpływem rosnącej presji regulacyjnej na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Sprzyja to rozwojowi technologicznemu w całej branży i podejmowaniu przez użytkowników świadomych decyzji o wymianie floty na elektryczne wózki widłowe.

Globalna popularyzacja elektryfikacji napędów i zwiększenie dostępności technologii nowoczesnych baterii wpływa również na sektor wózków widłowych. Od kiedy pamiętamy, wózki widłowe wyposażone w napęd elektryczny najczęściej były dostarczane z baterią kwasowo-ołowiową. Wiązało się to często z koniecznością utrzymywania wysokiego reżimu obsługi technicznej i sprostania innym ważnym wymaganiom, aby zapewnić prawidłowy cykl ładownia. Natomiast baterie litowo-jonowe o wysokiej gęstości energii, dostępne od wielu lat, były w wózkach widłowych mniej popularne ze względu na wysokie początkowe koszty inwestycji, ograniczoną wiedzę i brak opinii dostępnych na rynku.

Obecnie jednak stanowią one jedno z podstawowych źródeł zasilania w wózkach widłowych. Szeroki zakres dostępnych pojemności energetycznych baterii, ich budowa i skład chemiczny umożliwiają integrację z ładowarkami wykorzystującymi technologię szybkiego ładowania (tzw. Power Boost). Takie rozwiązania pozwalają wyposażać wózki w baterie litowo-jonowe do wielu wymagających aplikacji przy jednoczesnym minimalizowaniu czasu wymaganego na doładowywanie. Zaawansowane systemy w zarządzania baterią (BMS – Battery Management System) optymalizują jej żywotność i wydajność oraz maksymalizują bezpieczeństwo podczas eksploatacji. System monitoruje stan baterii, kontroluje proces ładowania i rozładowywania, a także zapobiega przegrzaniu lub przeciążeniu ogniw. Na podstawie zebranych danych oprogramowanie dodatkowo dostarcza informację o aktualnej kondycji baterii. Dzięki takim rozwiązaniom baterie litowo-jonowe wyposażone w zaawansowane systemy zarządzania baterią są nie tylko wydajne, ale i bezpieczniejsze w użytkowaniu.

Podsumowując, elektryfikacja napędów w wózkach widłowych niesie ze sobą wiele korzyści. Do podstawowych benefitów można zaliczyć zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko, gdyż redukuje bezpośrednio emisję spalin i hałasu, wzrost komfortu pracy i wpływu na otoczenie nie tylko wewnątrz magazynów i hal produkcyjny, ale również podczas pracy na zewnątrz. Przy dzisiejszym nacisku na koszty operacyjne warte dodania jest również to, że wózki elektryczne nierzadko charakteryzują się niższymi kosztami eksploatacji w porównaniu do tradycyjnych wózków spalinowych.

Najwięksi producenci wózków widłowych od kilku lat intensywnie pracują nad rozwiązaniami, których głównym celem jest wdrożenie technologii wodorowych ogniw paliwowych do zasilania swoich nowoczesnych produktów. Zdając sobie sprawę, że zastosowanie ogniw paliwowych zasilanych wodorem może znacząco przyczynić się do redukcji emisji gazów cieplarnianych, do walki ze zmianami klimatycznymi i poprawy jakości powietrza w miejscu pracy, producenci dążą do całkowitego wyeliminowania negatywnego wpływu eksploatacji wózków widłowych na środowisko naturalne. Całkowita dekarbonizacja branży wózków widłowych jest jednym z największych obecnie wyzwań w tym sektorze, ale mimo że technologia ta wciąż wymaga rozwoju infrastruktury do produkcji, dystrybucji i tankowania wodoru, a także dalszej optymalizacji kosztów, kilku producentów już teraz oferuje wózki widłowe zasilane ogniwami paliwowymi.

Choć elektryfikacja napędów i rozwój ogniw paliwowych opierają się na zasilaniu elektrycznym, różnią się źródłem i sposobem generowania energii, która jest wykorzystywana do zasilania dzisiejszych wózków. W odróżnieniu od baterii i akumulatorów, ogniwa paliwowe nie gromadzą wewnątrz energii, lecz zamieniają wodór i tlen w energię elektryczną, a jedynym produktem ubocznym jest para wodna. W porównaniu do technologii baterii litowo-jonowych z możliwością ich szybkiego ładowania wodorowe ogniwa paliwowe oferują podstawową różnicę, którą jest zdecydowanie krótszy okres postoju wózka podczas napełniania ogniwa paliwowego, co zapewnia większą dostępność wózka i możliwość jego wykorzystania bez dłuższych przerw. Najczęściej jednak technologia wodorowa w naszym sektorze wykorzystywana jest jako alternatywa dla baterii kwasowo-ołowiowych lub napędów spalinowych, ponieważ tankowanie sprężonego wodoru trwa zaledwie kilka minut, podobnie jak tankowanie wózka spalinowego, czy wymiana baterii kwasowej.

W nadchodzących latach powinniśmy się spodziewać coraz szerszego zastosowania tej technologii w branży wózków widłowych. Taka globalna transformacja przyczyni się do budowy bardziej zrównoważonego i przyjaznego dla środowiska sektora logistyki wewnętrznej.

Pozostając w nurcie wózków elektrycznych, nie można pominąć stale udoskonalanych klasycznych baterii kwasowo-ołowiowych, które są stosowane w wózkach elektrycznych od dziesięcioleci. Oznacza to, że ich zachowanie i charakterystyka są bardzo dobrze poznane i co ważne – przewidywalne. Rozwój idzie tu jednak najczęściej w kierunku redukcji kosztów i podniesienia trwałości, a nie przełomowej technologii czy poprawy parametrów jak w przypadku baterii litowo-jonowych. Choć u producentów baterii kwasowych znane są nowe rozwiązania techniczne poprawiające odporność na temperaturę i wyższe prądy rozładowania, to wykorzystanie tych rozwiązań znajduje zastosowanie u wybranej grupy docelowej, najczęściej w ciężkich aplikacjach i wózkach wysokotonażowych. Chcielibyśmy zwrócić uwagę, że doświadczenie w wykorzystaniu baterii kwasowych niewątpliwe umożliwi wskazanie obszarów, w których baterie kwasowe nadal pozostaną niezastąpione. To sprawdzone rozwiązanie wciąż cechuje się niskimi kosztami początkowymi, łatwością utylizacji i recyklingu.

Zauważamy, że zyskujące na popularności napędy elektryczne, zasilane bateriami litowo-jonowymi czy wodorowymi ogniwami paliwowymi, nie wypierają całkowicie zapotrzebowania na wózki widłowe z silnikami spalinowymi, które nadal znajdują szerokie zastosowanie, szczególnie w trudnych warunkach pracy, na zewnątrz oraz w ciężkich aplikacjach, gdzie liczy się niezawodność i wysoka moc.Wózki napędzane olejem napędowym lub LPG pozostają wciąż niezastąpione, gdyż ich zaletą jest również niezależność od infrastruktury ładowania baterii i krótkie przestoje na tankowanie.

Producenci wózków posiadający w portfolio modele spalinowe nadal rozwijają, modyfikują i ulepszają swoje produkty. Warto podkreślić, że nowe generacje silników spalinowych stosowane w wózkach widłowych cechują się lepszą ekonomiką zużycia paliwa, znacznie niższą emisją szkodliwych substancji oraz większą trwałością. W silnikach stosowane są zaawansowane systemy wtrysku paliwa, optymalizowany jest proces spalania oraz wprowadzane są nowoczesne i efektywne systemy oczyszczania spalin. Wszystko to sprawia, że współczesne wózki widłowe z silnikami spalinowymi są bardziej przyjazne dla środowiska niż kiedykolwiek wcześniej.

Na przestrzeni kilku ostatnich lat, wraz z rozwojem globalnego rynku technologicznego, producenci rozpoczęli prace nad systemami wspierających bezpieczeństwo pracy operatora i osób przebywających w pobliżu pracującego wózka widłowego. Z perspektywy ekspertów jest to absolutnie nadrzędny kierunek. Producenci wózków stale udoskonalają systemy bezpieczeństwa, wdrażając innowacyjne rozwiązania technologiczne. Zaryzykujemy stwierdzeniem, że wszyscy uznani producenci z naszego sektora rozwijają aktualnie narzędzia z rodziny asystentów jazdy. Wspomniany asystent jazdy wykorzystuje dane z różnych czujników i kamer, by na bieżąco analizować otoczenie wózka. Algorytmy sztucznej inteligencji i inne systemy, zależnie od potrzeb, potrafią wykrywać osoby, pojazdy i inne przeszkody, które znajdują się w polu widzenia i w torze jazdy. W przypadku ryzyka kolizji system ostrzega operatora, a w krytycznych sytuacjach może automatycznie przesłać sygnał wyzwalający redukcję prędkości w wózku widłowych, zapobiegając wypadkowi. Asystenci najczęściej pomagają w kontrolowaniu podnoszenia ładunku i w manewrowaniu, nadzorują także prędkość jazdy i zapobiegają kolizjom, ale zastosowań jest dużo więcej.

Kiedy wzrasta świadomość wpływu warunków pracy na zdrowie i efektywność operatorów, ergonomia kierowcy zyskuje na znaczeniu. Producenci wprowadzają coraz to nowsze rozwiązania, których celem jest zapewnienie największego komfortu wpływającego na bezpieczeństwo pracy. Obecnie kabiny nowoczesnych wózków są projektowane z myślą o komforcie i redukcji zmęczenia, często są klimatyzowane. Wyposaża się je w ergonomiczne fotele z zawieszeniem pneumatycznym, regulowane podłokietniki czy intuicyjne joysticki, a dobrze rozmieszczone kontrolki to już standard. Dużą wagę przykłada się również do zapewnienia dobrej widoczności. Panoramiczne szyby, czasem rozciągające się nawet na dach kabiny, minimalizują martwe pole. W celu zapewnienia doskonałej widoczności w newralgicznych punktach montowane są kamery, których obraz jest wyświetlany na ekranie w kabinie. Coraz więcej uwagi poświęca się też redukcji wibracji. Nowoczesne wózki widłowe wyposażane są zaawansowane systemy amortyzacji tłumiące drgania przenoszone na operatora.

Podsumowując, dzięki zaawansowanym systemom i rozwiązaniom nowoczesne wózki widłowe są coraz bardziej bezpieczne dla operatorów i ich otoczenia. Elektroniczni asystenci znacząco obniżają ryzyko błędu ludzkiego i wypadków, a jednocześnie podnoszą komfort pracy. Możemy się spodziewać, że kolejne innowacje będą jeszcze skuteczniej chronić ludzi.

W nowoczesnych wózkach producenci nie zapominają też o kwestiach serwisowych.  Powszechne staje się zdalne wsparcie techniczne – technik lub inżynier serwisu może połączyć się z wózkiem przez internet, odczytać kody błędów lub zdalnie zaktualizować oprogramowanie. Producenci, wprowadzając nowoczesne rozwiązania, kierują się koniecznością skrócenia czasu reakcji na ewentualne problemy techniczne oraz ograniczeniem kosztów związanych z koniecznością fizycznej obecności serwisanta w miejscu pracy wózka.

Obecnie produkowane wózki widłowe mają rozbudowane systemy autodiagnostyki, które dzięki ciągłemu monitorowaniu kluczowych parametrów są w stanie wykryć potencjalne problemy, zanim doprowadzą one do awarii, a także ułatwiają planowanie okresowych przeglądów technicznych. Dzięki takim systemom i nowoczesnym technologiom dział serwisowy ma stały dostęp do parametrów eksploatacyjnych i historii serwisowej maszyn. Tego typu rozwiązania to doskonałe narzędzia wykorzystywane do optymalizowania kosztów obsługi serwisowej i unikania nieplanowanych przestojów.

Podsumowując, aktualny w 2024 r. rynkowy standard wózka widłowego to urządzenie silnie zaawansowane technologicznie. Oczywiście nie we wszystkich aplikacjach potrzebne są tak rozbudowane maszyny, ale widać wyraźny trend w branży – dążenie do zwiększania efektywności, bezpieczeństwa i komfortu pracy operatorów przy jednoczesnym zmniejszaniu wpływu na środowisko. Nasuwa się myśl, że ta technologiczna ewolucja z pewnością będzie postępować, wyznaczając nowe standardy na kolejne lata. Możemy spodziewać się dalszego rozwoju napędów alternatywnych, postępującej automatyzacji i coraz głębszej integracji wózków z systemami IT przedsiębiorstw. W naszej ocenie przyszłością branży są niewątpliwie rozwiązania oparte na analizie danych i sztucznej inteligencji, które pozwolą na jeszcze efektywniejsze zarządzanie flotą zarówno po stronie serwisu, jak i użytkownika oraz wynikającą z tego optymalizację kosztów.

Już dziś uznani producenci oferują własne zaawansowane systemy telematyczne, złożone narzędzia analityczne i rozwiązania z zakresu automatyzacji. W kolejnych latach spodziewamy się ich upowszechnienia oraz dalszego rozwoju w kierunku predykcyjnego wsparcia serwisu i autonomicznych systemów logistyki wewnętrznej. Oczywiście adopcja nowych, technicznie zaawansowanych rozwiązań będzie zależeć od specyfiki danej branży i skali działalności. Dziś widzimy, że w zależności od specyfiki działalności i wymagań procesowych inne będą priorytety dużych centrów logistycznych, a inne małych i średnich przedsiębiorstw.

Czy firmy, które chcą pozostać konkurencyjne, muszą nadążać za tymi trendami?  Czy zakup nowoczesnych wózków widłowych to sposób na konkurencyjność?  Odpowiedź na te pytania brzmi: „Tak, ale to nie takie proste”.

Oczywiście, widzimy, że podążanie za trendami i inwestycja w nowoczesne wózki widłowe to ważne kroki, ale samo posiadanie najnowszego sprzętu nie gwarantuje sukcesu. Równie istotny jest przegląd procesów logistycznych i zrozumienie, jak zmiany w branży wózków widłowych wpływają na logistykę wewnętrzną przedsiębiorstwa. Dopiero połączenie tych elementów pozwoli firmom osiągnąć wymierne korzyści, takie jak zwiększenie efektywności, poprawa bezpieczeństwa i umocnienie pozycji rynkowej.

Jako przedstawiciele producenta wózków widłowych mamy szczególną rolę do odegrania w kształtowaniu standardów bezpieczeństwa i ochrony środowiska w naszej branży. To na nas spoczywa odpowiedzialność za dostarczanie na rynek rozwiązań, które realnie przyczyniają się do minimalizacji wypadków i redukcji emisji.