Rok 2022 w transporcie: trendy, wyzwania, mobilność, elektryfikacja…

Tematami przewodnimi na jednym z największych i najważniejszych wydarzeń branżowych w naszym regionie, Targach IAA Transportation w Hanowerze były elektromobilność, transport zeroemisyjny i zrównoważony rozwój. Są to obszary strategiczne dla Webfleet i Bridgestone, w ramach których stale pracujemy i rozwijamy innowacyjne produkty oparte na danych. Pracujemy nad rozszerzaniem funkcjonalności dla pojazdów elektrycznych i poszerzaniem bezpieczeństwa w kabinie kierowcy. Realizujemy wspólne projekty, pracując z partnerami takimi jak project44, wiodącym dostawcą rozwiązań w zakresie widoczności w łańcuchach dostaw (visibility), producentem aut Scoobic, w zakresie zarządzania i optymalizacji operacji w modelu pay-per-use, podobnie z eOEM-em Muses, a ostatnio wprowadziliśmy w życie projekt ze startupem Chargylize, kolejnym dostawcą innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie e-mobilności, dostarczając rozwiązanie pozwalające menedżerom flot zaplanować elektryfikację, wykorzystując dane telematyczne. Wspieramy zdolność do modernizacji – konwersji jako nowej drogi do e-mobilności. Warto zwrócić uwagę na kilka nowości, które już są lub za chwilę pojawią się w komercyjnej ofercie Webfleet: PRO M – nowy terminal dla kierowców, odświeżone rozwiązanie do doskonalenia stylu jazdy OptiDrive, system Cold Chain do przewożenia towarów wrażliwych oraz system TPMS.

Firmy transportowe tworzą jeden ze strategicznych filarów polskiej gospodarki – zatrudniają milion osób, obsługują 85 proc. polskiego eksportu i płacą ponad 16 mld zł podatków do budżetu państwa i samorządów. Wkraczając w nową erę mobilności, floty firm transportowych wymagają maksymalnej wydajności, udogodnień i zrównoważonego rozwoju. Zarządzanie firmą transportową to obecnie w większości praca analityczna oraz strategiczne przewidywanie i dostosowywanie się do trendów. Zbieranie i analizowanie danych to fundament współczesnego biznesu, a efektywne nim zarządzanie wymaga monitorowania kluczowych wskaźników, analizy i wyciągania wniosków. Twarde dane najlepiej pokazują te obszary, które wymagają zmian lub dają pole do optymalizacji. Telematyka jest zatem niezbędnym narzędziem w tym procesie.

Ponadto wszyscy uczestnicy rynku, również firmy transportowe, powinny zdobywać wiedzę, jak zaadaptować elektromobilność w swoich organizacjach i przygotować do niej swoją infrastrukturę oraz sposób działania. Zarządzanie flotą elektryczną odbywa się w oparciu o inne algorytmy i procedury niż te, które są wykorzystywane we flotach tradycyjnych. Jest to też kwestia infrastruktury, pojazdu, rozwiązań telematycznych i edukacji oraz otwartości na nowe podejście. Zmiany są nieuniknione, wymagają odpowiedniego przygotowania i wiedzy, aby asymilować je z sukcesem dla swojego biznesu.

Wysokie ceny paliw i ogólnie trudna sytuacja gospodarcza doprecyzowały priorytety firm transportowych. Największym wyzwaniem stała się jeszcze większa optymalizacja i wielowymiarowa redukcja kosztów. Mam tu na myśli nie tylko oszczędności powstałe w wyniku zmniejszania zużycia paliwa (optymalizacja tras, styl jazdy, odpowiednie ciśnienie w oponach), ale także oszczędności uzyskane poprzez minimalizowanie przestojów spowodowanych usterkami, naprawami, zdarzeniami na drodze, a także ograniczanie kosztów roszczeń ubezpieczeniowych. Posiłkując się odpowiednio dobraną telematyką, firmy transportowe są w stanie te wszystkie parametry poprawiać, aby zachować dochodowość biznesu i utrzymać konkurencyjność na rynku.

Kryzysy zweryfikowały elastyczność i umiejętność szybkiego przystosowania się do nowych warunków przez firmy transportowe. Polska jest jednym z rynków, który poradził sobie stosunkowo dobrze w okresie pandemii, która znacznie przyspieszyła digitalizację. Z naszego badania przeprowadzonego wśród 1050 osób zarządzających flotami w firmach europejskich wynika, że w okresie pandemii 74 proc. flot wdrożyło nowe rozwiązania cyfrowe i prawie wszyscy badani – 97 proc. – zgodzili się, że ta inwestycja pomogła im w kontynuowaniu działalności, a redukcja kosztów znalazła się w pierwszej trójce kluczowych benefitów digitalizacji.

W Polsce działa 125 tys. firm zajmujących się transportem drogowym towarów, zaś najwięcej z nich stanowią mikroprzedsiębiorstwa. Telematyka jest dla każdego – zarówno dla posiadaczy do 5-10 pojazdów, jak i dla firm z flotami liczącymi setki pojazdów. Pozostaje jedynie kwestia doboru odpowiednich urządzeń i funkcji. Obecnie abonament, pozwalający korzystać z rozwiązań telematycznych, zaczyna się od kilkudziesięciu złotych miesięcznie i w większości wypadków nie wymaga szczególnych nakładów inwestycyjnych. Sprzęt potrzebny do korzystania z telematyki można dzierżawić, a koszt całej inwestycji zwraca się w przeciągu 6-9 miesięcy. Coraz większą popularnością cieszą się bardziej zaawansowane funkcjonalności takie jak zarządzanie obsługą zleceń, narzędzia wspierające doskonalenie stylu jazdy czy telematyka wideo. Telematyka przynosi oszczędności i korzyści w dłuższej perspektywie, zatem znacznie przyczynia się do rozwoju i poprawy konkurencyjności firmy transportowej.

Ze względu na międzynarodowy charakter branży, co najmniej 38 tys. polskich firm transportowych, posiadających licencję wspólnotową, musi mieć wystandaryzowane procesy. Jest to zarówno kwestia dostosowania do prawa i wymagań unijnych, ale też potrzeba optymalizacji kosztów, bez względu na kraje, na terenie których firma porusza się i świadczy usługi. Polskie firmy transportowe mają także świadomość potrzeby odnawiania taboru i inwestycji w nowe technologie wspierające ich efektywne wykorzystanie, w tym w coraz lepsze rozwiązania telematyczne. W ostatnich latach polskie firmy na dużą skalę inwestowały w nową flotę samochodów i przyczep. Ponad połowa przewozów jest już wykonywana pojazdami, których wiek nie przekracza 5 lat. Szybko rośnie flota dużych pojazdów (samochodów, przyczep i naczep), o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 16 ton. Natomiast najszybciej rośnie flota pojazdów specjalistycznych, przeznaczonych do przewozu towarów o wysokich wymaganiach dotyczących warunków przewozu. Webfleet wychodzi naprzeciw tym potrzebom i rozwija własne rozwiązania w tym zakresie, takie jak Cold Chain do pomiaru i monitorowania temperatury w pojazdach przewożących np. leki, produkty spożywcze czy mrożonki, które wymagają transportu w warunkach kontrolowanych.

Przyszłość działalności firm flotowych będzie szła w kierunku zintegrowanych danych dostępnych w chmurze, by w każdej chwili, szybko i łatwo podejmować racjonalne decyzje biznesowe w oparciu o dane. Postanowiliśmy wykorzystać synergię doświadczeń z zakresu telematyki i opon. Zarówno Webfleet jak i Bridgestone są światowymi liderami innowacyjności na rynku transportowym. Stając się częścią grupy Bridgestone zyskaliśmy nowe możliwości rozwojowe i tam, gdzie jest to możliwe, staramy się ten fakt wykorzystać. Wspólnie budujemy i rozwijamy produkty wspierające elektryfikację flot i zrównoważony rozwój. Inwestujemy także w inspirujące i obiecujące partnerstwa, np. ze Startup Autobahn, skupiającej ponad 30 tys. startupów i 30 partnerów korporacyjnych. Liczymy na to, że ta wiodąca na świecie otwarta platforma innowacji, łącząca liderów branżowych oraz startupy, umożliwi nam identyfikację nowych pomysłów oraz opracowywanie przełomowych technologii w dziedzinie mobilności. Nawiązaliśmy także inne partnerstwa. Z project44, wiodącym dostawcą rozwiązań w zakresie widoczności w łańcuchach dostaw (visibility) – dzięki czemu klienci Webfleet mogą udostępniać swoje dane w czasie rzeczywistym, umożliwiając natychmiastową lokalizację przesyłki i pełną widoczność realizowanych przewozów. Z producentem aut Scoobic, którego wszystkie nowe pojazdy są wyposażone w system do zarządzania flotą Webfleet oraz opony Bridgestone klasy premium. To rozwiązanie dla pojazdów elektrycznych dostarcza informacji o poziomie naładowania baterii, czasie ładowania i najbliższym punkcie ładowania, wspierając klientów Scoobic w zarządzaniu i optymalizacji swoich operacji w modelu pay-per-use. Połączylismy także siły z Muses, eOEMem z siedzibą pod Paryżem. Muses instaluje Webfleet we wszystkich swoich nowych pojazdach eLCV, przeznaczonych do transportu towarów w miastach i na ich obrzeżach. Pełny pakiet usług Webfleet dla pojazdów elektrycznych jest dostępny dla klientów końcowych na życzenie, co pozwala na monitorowanie w czasie rzeczywistym poziomu baterii, zużycia, odzyskanej energii i pozostałego zasięgu jazdy i czasu ładowania. A ostatnio wprowadziliśmy w życie projekt ze startupem Chargylize, kolejnym dostawcą innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie e-mobilności. Celem tego partnerstwa jest dostarczenie rozwiązania, które pozwoli menedżerom floty zaplanować krok po kroku elektryfikację floty, wykorzystując dane telematyczne w tym procesie.

Opony przestają być standardowym produktem i ewoluują w kierunku usługi. Telematyka jest ważnym elementem tej transformacji. Fleetcare łączy najlepszą w swojej klasie gamę opon i rozwiązań utrzymaniowych Bridgestone z systemami do zarządzania flotą oferowanymi przez Webfleet. To zintegrowane rozwiązanie do zarządzania oponami i pojazdami zostało zaprojektowane z myślą o usprawnieniu działalności całej floty. Fleetcare dostarcza kompleksowy pakiet usług, oferując właścicielom flot możliwość znacznego obniżenia kosztów, zwiększenia zadowolenia klientów, oszczędzania czasu, dostosowania się do przepisów, poprawienia bezpieczeństwa i wspierania idei zrównoważonego rozwoju. Ponadto nasi klienci zyskują jednego, wiarygodnego partnera, który zapewnia dostęp do usług pokrywających znaczą część ich potrzeb, wynikających z prowadzenia działalności transportowej – od doboru właściwych opon, po serwisowanie, eco-driving, monitoring i optymalizację funkcjonowania floty. Dodatkowo, innowacyjność Fleetcare polega na tym, że łączy model korzystania z opon i rozwiązania telematycznego w jedną usługę abonamentową, co gwarantuje przewidywalność i bezpieczeństwo kosztowe.

Zdecydowana większość samochodów osobowych i lekkich pojazdów dostawczych, obecnie wykorzystywanych do celów komercyjnych w Europie, mogłaby zostać zastąpiona modelami elektrycznymi. Ponad jedna trzecia flot, wykorzystujących auta osobowe i lekkie pojazdy dostawcze, mogłaby operować wyłącznie w oparciu o pojazdy elektryczne. W Polsce około 50 proc. samochodów flotowych z silnikiem spalinowym mogłoby zostać z powodzeniem zastąpione samochodami elektrycznymi. To jedne z kluczowych wniosków wynikających z naszej analizy danych pochodzących ze 100 tys. pojazdów flotowych (floty lekkie i dostawcze) w całej Europie. Jest jednak wiele aspektów i wyznaczników wpływających na zainteresowanie firm elektryfikacją swoich flot. Dużym wyzwaniem, szczególnie w Polsce, jest rozwój infrastruktury do ładowania i jakość sieci energetycznych, nadal wysoki koszt początkowy zakupu auta elektrycznego i wciąż niewystarczający system zachęt finansowych i regulacji prawnych (dofinansowania, strefy czystego transportu). I choć potencjał elektryfikacji jest niższy niż w innych państwach EU, to biorąc pod uwagę liczbę pojazdów z napędem elektrycznym na poziomie 62 tys. (dane na koniec listopada 2022 r. wg Licznika Elektromobilności PSPA i PZPM), jego wykorzystanie zdecydowanie wpłynęłoby na obraz transportu w naszym kraju, póki co głównie w ruchu miejskim i na tzw. ostatniej mili.

Od 2035 r. w UE będzie obowiązywać zakaz rejestracji aut spalinowych, więc proces elektryfikacji jest nieunikniony. Wyniki Raportu „Mobility 2032” mówią, że 60% firm jest świadoma tego, że nadchodzi kres ery pojazdów spalinowych, ale tylko 1 na 10 podejmuje jakieś aktywne działania ukierunkowane na transformację flot. Większość firm zaczęła baczniej przyglądać się rozwojowi rynku elektromobilności i zaczyna formułować strategie dla swoich flot. Widzimy to chociażby po wzroście zainteresowania raportami Webfleet umożliwiającymi sprawdzenie gotowości flot do elektryfikacji. Dają one naszym klientom narzędzia do analizy obecnych we flocie pojazdów spalinowych pod kątem ich zamiany na EVs, bazując na dziennych przebiegach oraz rodzajach obsługiwanych tras.

Funkcjonalności systemu Webfleet pozwalają płynnie zarządzać flotą elektryczną, spalinową i mieszaną, a klienci sami mogą wspomniane raporty regularnie generować dla własnej floty, co pozwala na optymalne oszacowanie potrzeb i możliwości oraz wsparcia w podejmowaniu strategicznych decyzji. W systemie Webfleet parametry takie jak zasięg czy zadania dla kierowców są przedstawione w jednym miejscu dla każdego pojazdu z osobna, niezależnie od tego czy jest to auto elektryczne czy spalinowe. Dodatkowo można kontrolować stan naładowania akumulatorów, mieć dostęp do wielu przydatnych informacji w czasie rzeczywistym i na bieżąco optymalizować koszty.

Zarządzanie flotą elektryczną wymaga nieco innych algorytmów i planowania pracy w oparciu o specyficzne parametry, takie jak pozostały zasięg jazdy, lokalizacja punktów ładowania, czas i koszty związane z procesem ładowania. Klienci Webfleet mają dostęp do kompleksowego zestawu narzędzi, dzięki którym mogą kontrolować stan baterii i planować ładowania, optymalizować trasy uwzględniając zasięg i punkty ładowania, analizować zużycie energii na poszczególnych trasach i możliwości odzyskiwania energii. Webfleet wspiera firmy także w optymalizacji wykorzystania ładowarek i infrastruktury.

Autor: Dariusz Terlecki