Kompetencje pod naporem zmian. Jak budować karierę w nowoczesnej logistyce?

Kiedy myślimy o awansie w strukturze firmy logistycznej, warto przeanalizować swoje kompetencje zarówno w obszarze merytorycznym, jak i umiejętności miękkich – podkreśla Anna Dąbrowska, Head of People & Organization w DB Schenker. Warto mieć na uwadze, że oprócz twardych umiejętności technicznych, jak znajomość procesów czy systemów WMS, TMS czy ERP, ogromne znaczenie dziś mają zdolności analityczne, komunikacyjne i zdolność do pracy zespołowej.

Potwierdza to Iwona Sączawa z Hays Poland, która wskazuje, że pracodawcy poza umiejętnościami technicznymi poszukują przede wszystkim kandydatów o rozwiniętych, interdyscyplinarnych kompetencjach miękkich. Szczególnie cenione są zdolności managerskie, strategiczne myślenie oraz prokliencka postawa. Do tej opinii nawiązuje również Anna Loc z Randstad Polska. – Oprócz solidnej wiedzy z zakresu procesów logistycznych i umiejętności obsługi systemów informatycznych coraz większego znaczenia nabierają kompetencje takie jak komunikatywność, umiejętność rozwiązywania problemów i pracy pod presją czasu – podkreśla.

Cyfrowe przyspieszenie, automatyzacja i wykorzystanie danych w czasie rzeczywistym zmieniają oblicze logistyki. Branża TSL coraz mocniej opiera się na inteligentnych systemach informatycznych, które wspierają planowanie, monitorowanie i optymalizację procesów. To już nie kwestia przyszłości – to teraźniejszość, z którą firmy logistyczne muszą się mierzyć na co dzień.

– Technologia odgrywa kluczową rolę w transformacji branży logistycznej – mówi Anna Dąbrowska z DB Schenker. Automatyzacja, digitalizacja, sztuczna inteligencja – to nie tylko modne hasła, ale realne zmiany w codziennej pracy. Coraz większe znaczenie mają umiejętność obsługi narzędzi Business Intelligence (BI), znajomość procesów opartych na danych i gotowość do pracy w środowisku systemowym.

Czesław Ciesielski z Polskiej Izby Spedycji i Logistyki zauważa: – Szybki rozwój nowych technologii i automatyzacji procesów wymaga od dotychczasowych pracowników rozszerzenia posiadanych kompetencji w tym zakresie. – Podobnego zdania jest Adrian Żmudziński z Leanpassion. – Kompetencje pracowników logistycznych muszą nadążać za tempem zmian. Kluczową rolę odgrywają dziś umiejętności w zakresie optymalizacji procesów, zarządzania jakością i eliminacji marnotrawstw.

Dziś nie wystarczy już tylko dyplom. Liczy się udział w specjalistycznych kursach i certyfikowanych programach rozwojowych. Adrian Żmudziński z Leanpassion podkreśla, że dużym zainteresowaniem wśród pracowników branży TSL cieszą się programy Lean Yellow Belt^® oraz Lean Green Belt® – pierwszy z nich stanowi wprowadzenie do pracy z procesami, drugi pozwala na prowadzenie projektów optymalizacyjnych w cyklu: diagnoza – dopasowanie – doskonalenie. – W 2024 r. odnotowaliśmy blisko 40% udział osób z branży TSL w wyżej wymienionych programach rozwojowych – mówi Żmudziński.

Firmy stawiają również na szerszy rozwój kompetencji swoich zespołów. – Oferujemy różnorodne szkolenia i programy rozwojowe. Jeśli wymaga tego zakres obowiązków, proponujemy adekwatne szkolenia zakończone certyfikacją np. z zakresu zarządzania projektami – mówi Anna Dąbrowska z DB Schenker.

Czesław Ciesielski z Polskiej Izby Spedycji i Logistyki przypomina natomiast o znaczeniu międzynarodowych kwalifikacji zawodowych, które są realnym atutem na globalnym rynku pracy. – Organizujemy kursy spedycyjne z programem zatwierdzonym przez FIATA, którego ukończenie po zdaniu egzaminu uprawnia do uzyskania Dyplomu FIATA – honorowanego na całym świecie – podkreśla.

Rekrutacja w logistyce to dziś nie tylko poszukiwanie ludzi do zarządzania operacjami, ale przede wszystkim inwestycja w przyszłość całej organizacji. Managerowie coraz częściej oczekują więc od kandydatów czegoś więcej niż standardowe kwalifikacje – liczy się inicjatywa, dojrzałość zawodowa, odporność na zmiany i gotowość do samodzielnego podejmowania decyzji. W środowisku opartym na danych, technologii i współpracy idealny kandydat to ktoś, kto potrafi nie tylko wywiązać się z powierzonego zadania, ale także wziąć odpowiedzialność, usprawniać procesy.

– Nie można zapomnieć o umiejętnościach interpersonalnych – skutecznej komunikacji, współpracy w zespole, a także braniu odpowiedzialności i gotowości do podejmowania decyzji – podkreśla Anna Dąbrowska. Z kolei Iwona Sączawa wskazuje na nowe wymagania. – W ostatnim czasie wzrosło zapotrzebowanie na umiejętność zarządzania i wykorzystywania w pracy narzędzi sztucznej inteligencji.

Dla wielu pracodawców istotne jest też doświadczenie. – Doświadczenie i praktyczne umiejętności kandydata są najcenniejszą kartą przetargową w rekrutacjach – zaznacza Sączawa. Adrian Żmudziński dodaje: – Zazwyczaj, gdy zgłasza się osoba pragnąca poszerzyć swoją wiedzę i umiejętności w obszarze procesów, pyta w pierwszej kolejności o certyfikat Lean Green Belt^®.

Pomimo dużej liczby ofert pracy branża mierzy się z deficytem kandydatów. – Transport i logistyka konsekwentnie plasują się wśród sektorów z największymi trudnościami w znalezieniu wykwalifikowanych pracowników – zauważa Anna Loc. Największe problemy dotyczą specjalistów ds. łańcucha dostaw, taryfikacji celnej, planowania popytu i zarządzania zespołami.

– W logistyce wewnętrznej wyzwaniem jest znalezienie doświadczonych managerów, którzy dostosują sposób funkcjonowania organizacji do zmieniających się trendów rynkowych – podkreśla Iwona Sączawa.

Sektor logistyczny przechodzi dynamiczną transformację, a to oznacza, że ścieżki kształcenia muszą być stale aktualizowane i dostosowywane do realiów rynku. Niestety, nie zawsze tak się dzieje. W opinii wielu ekspertów luka kompetencyjna między tym, czego uczą się przyszli logistycy, a tym, czego realnie potrzebują pracodawcy, wciąż jest zbyt duża.

Czesław Ciesielski z Polskiej Izby Spedycji i Logistyki zauważa: – Kształcenie logistyków powinno uwzględniać zmieniającą się rzeczywistość w branży. Jak w każdym zawodzie – kompetencje potwierdza się i nabywa w praktyce.

Problemem pozostaje także strukturalne niedopasowanie programów nauczania do tempa zmian technologicznych i organizacyjnych. – System edukacji często nie nadąża za dynamicznymi zmianami w sektorze logistyki i nie kształci wystarczającej liczby specjalistów z poszukiwanymi umiejętnościami – zauważa Anna Loc z Randstad Polska.

Na szczęście w ostatnich latach coraz więcej uczelni wyższych i instytucji edukacyjnych podejmuje konkretne działania, by tę lukę niwelować. Coraz powszechniejsze są studia podyplomowe, kursy specjalistyczne i szkolenia online, które pozwalają zdobywać aktualną wiedzę i certyfikaty zgodne z oczekiwaniami branży.

Przykładem mogą być m.in. studia podyplomowe z logistyki, transportu czy zarządzania łańcuchem dostaw oferowane przez uczelnie ekonomiczne, techniczne oraz wyspecjalizowane szkoły branżowe w całej Polsce. Programy te często współpracują z praktykami z firm logistycznych, wdrażają case studies, zajęcia warsztatowe oraz elementy nauki pracy z systemami ERP, WMS czy TMS.

Przede wszystkim kluczowe jest rozwijanie kompetencji w sposób interdyscyplinarny. Trzeba łączyć wiedzę techniczną, analityczną i miękkie umiejętności. Warto inwestować w kursy i certyfikaty, które odpowiadają na aktualne potrzeby rynku. Równie ważne jest regularne śledzenie trendów technologicznych.

Logistyka to branża, która nie tylko adaptuje zmiany. Okazuje się, że coraz częściej je wyznacza. Dlatego warto myśleć o karierze długofalowo: świadomie dobierać kolejne etapy rozwoju, zdobywać praktykę w różnych obszarach łańcucha dostaw i budować kompetencje, które będą przydatne nie tylko dziś, ale i za kilka lat.