Logistyka humanitarna w organizacji akcji pomocowych

Logistyka humanitarna jest nie tylko przemieszczaniem towarów z jednego miejsca do drugiego. To złożony łańcuch dostaw i proces, w którym liczy się każda sekunda, a każda decyzja może mieć wpływ na ludzkie życie. Organizacja transportów pomocowych do najbardziej potrzebujących wymaga bardzo dobrej znajomości zarówno skomplikowanych międzynarodowych procedur celnych i specyficznych zasad obsługi ładunków pomocowych jak i umiejętności organizacji przewozów na trudnych trasach. To nie jest proste zadanie i dla organizacji humanitarnych może być dużym wyzwaniem. Niezbędne jest wsparcie doświadczonego operatora logistycznego.

Cła i zwolnienia podatkowe

Jak podkreślają eksperci CEVA, często spotykanym błędem jest przekonanie, że ładunki humanitarne automatycznie są zwalniane z ceł i podatków. Jest to możliwe, jednak wymaga uzyskania odpowiednich zwolnień, a to proces złożony i często czasochłonny. Nie wystarczy oznaczyć przesyłki jako „pomoc humanitarna”. Cała procedura wymaga zaangażowania wielu stron, w tym odbiorcy, lokalnego partnera odpowiadającego za transport na danym terenie, a także instytucji i ministerstw rządowych.

Jako przykład można podać programy pomocy medycznej, które wymagają uzyskania zgody ministerstwa zdrowia w kraju docelowym. Każdy dokument musi być prawidłowo i bezbłędnie przygotowany. Z powodu braku choćby jednego załącznika cały ładunek może na wiele miesięcy utknąć w porcie lub lotnisku. A to oznacza, że skróci się termin przydatności do użycia produktów pierwszej potrzeby jak leki czy żywność. W tym przypadku presja czasu jest ogromna, dostawcy muszą szybko nadać ładunek, a brak potwierdzonego zwolnienia powoduje kosztowne opóźnienia i komplikacje.

Niezbędna jest lokalna wiedza ekspertów

W tym kontekście kluczowe znaczenie ma dogłębna znajomość uwarunkowań lokalnych. Skuteczność zwiększa obecność doświadczonych zespołów operatora logistycznego, z rozbudowaną siecią kontaktów i bardzo dobrą znajomością przepisów importowych. Przykładem jest CEVA Logistics, która od ponad 30 lat zarządza dostawami przesyłek objętymi zwolnieniami z ceł i podatków na całym świecie, w tym Afryce.

Lokalne zespoły CEVA nie tylko dobrze znają wymogi formalne, ale też wiedzą, które instytucje i ministerstwa odpowiadają za wydanie zgód, co pozwala ograniczyć ryzyko i skraca czas realizacji dostaw. Zapewniają wsparcie na każdym etapie procesu uzyskiwania wymaganych pozwoleń, od przygotowania dokumentacji po finalną odprawę. W tym przypadku równie ważna jest znajomość wewnętrznych procedur w instytucjach, czyli do którego departamentu trafiają dokumenty i kto odpowiada za kolejne etapy postępowania.

Koordynacja działań na miejscu pozwala ograniczyć ryzyko opóźnień. Choć zdarzały się przypadki, gdy przesyłki oczekiwały na uzyskanie zwolnień nawet ponad sześć miesięcy, w krajach, w których CEVA posiada odpowiednie uprawnienia, średni czas realizacji wynosi 30–45 dni. To przekłada się na szybszą realizację dostaw pomocowych przy zachowaniu jakości i terminu przydatności produktów.

Przygotowanie do ostatniej mili

Dostarczenie ładunku do portu jest jedynie częścią całego procesu. Z szeregiem wyzwań wiąże się kolejny etap dostawy, tzw. ostatniej mili. Bardzo często poważnym utrudnieniem w dostarczaniu pomocy do odległych lub szczególnie niebezpiecznych regionów jest słaba infrastruktura drogowa, niestabilność polityczna i ekstremalne warunki pogodowe.

Skuteczna realizacja dostaw zależy od tego, jak rozbudowane jest zaplecze logistyczne w danym regionie, z zapewnieniem dostępu do magazynów, gdzie ładunek może być bezpiecznie składowany do momentu, gdy warunki pozwolą na bezpieczną dystrybucję. Dodatkowo, organizacje humanitarne często zwracają się z prośbą o podział dużych ładunków na mniejsze partie, przed następnym etapem dystrybucji. Na przykład CEVA regularnie realizuje tego typu dostawy, z magazynów centralnych do regionalnych i placówek medycznych w krajach Afryki Wschodniej i Zachodniej.

Ograniczenia w infrastrukturze

W wielu regionach Afryki dystrybucję ładunków pomocowych utrudnia słabo rozwinięta infrastruktura. W wielu regionach lotniska dysponują jedynie krótkimi pasami startowymi, dlatego CEVA współpracuje ze wyspecjalizowanymi operatorami małych samolotów czarterowych, a zadaniem jej lokalnych zespołów jest nadzór nad organizacją lotów, tak aby uniknąć kosztownych przestojów.

Kolejną przeszkodą jest słaby stan dróg, które w porze deszczowej stają się nieprzejezdne lub całkowicie niedostępne. Dlatego też, przed rozpoczęciem dostawy, jak zwraca uwagę CEVA, konieczne jest przeprowadzenie inspekcji drogowych, często przy współpracy z certyfikowanymi firmami audytorskimi. Pozwalają one wyznaczyć przejezdne trasy i znaleźć alternatywne rozwiązania. Przykładem może być projekt zrealizowany przez CEVA w Indonezji, w ramach którego dzięki optymalizacji trasy ostatniej mili, zarówno lądowej, jak i morskiej, dostarczono na odległe wyspy 9 przemysłowych instalacji tlenowych.

Innowacje dla dostaw leków w Afryce Wschodniej

Tym, co wyróżnia branżę farmaceutyczną, są specyficzne wymogi operacyjne, co w połączeniu z potrzebami logistyki humanitarnej zwiększa poziom skomplikowania procesów. Tu wsparciem są innowacje, a przykładem może być wykorzystanie w logistyce humanitarnej magazynu farmaceutycznego CEVA w kenijskim Nairobi.

Tradycyjnie rolę głównego centrum magazynowania produktów farmaceutycznych dla Afryki Wschodniej pełni Republika Południowej Afryki. Choć tutejsze składy celne oferują wysokie standardy, nie zawsze gwarantują efektywność dostaw. Dlatego CEVA alternatywnie wykorzystuje w dostawach pomocowych nowoczesny magazyn farmaceutyczny w Nairobi, co zapewnia lepszy dostęp do kluczowych korytarzy transportowych w Afryce Wschodniej i przynosi dodatkowe korzyści.

Kenijski magazyn CEVA spełnia globalne standardy w zakresie obsługi ładunków medycznych. Jego lokalizacja w strefie wolnocłowej pozwala uniknąć restrykcyjnych procedur kontrolnych lokalnej Rady ds. Farmacji i Trucizn (Pharmacy and Poisons Board, PPB). Należy też do nielicznych tego typu obiektów zwolnionych z opłaty kolejowej, która standardowo obejmuje wszystkie ładunki wwożone do Kenii.

Tym, co wyróżnia magazyn w Nairobi, jest jego konstrukcja. Znajduje się w nim 14 niezależnych komór, każda z regulowaną temperaturą od 2°C do -20°C, co gwarantuje bezpieczne składowanie wrażliwych produktów medycznych. W magazynie realizowane są też usługi o wartości dodanej, a przepakowywanie i kompletowanie zestawów jest prowadzone pod nadzorem certyfikowanego farmaceuty. Konsolidowane są tu także ładunki produkowane w Kenii z towarami importowanymi, co zapewnia spójność łańcucha dostaw.

W CEVA Logistics wciąż poszukujemy coraz bardziej skutecznych sposobów wspierania pomocy humanitarnej i ratownictwa. Magazyn farmaceutyczny w Nairobi jest najlepszym dowodem tego zaangażowania. To nie tylko magazyn, to zintegrowane rozwiązanie zaprojektowane z myślą o maksymalnej efektywności i elastyczności. Łącząc strategiczną lokalizację, zaawansowane technologie i usługi o wartości dodanej, pomagamy naszym partnerom docierać z pomocą medyczną i nadzieją do mieszkańców Afryki Wschodniej skuteczniej niż kiedykolwiek wcześniej – mówi GB Anand, Global Director of Aid and Relief, CEVA Logistics.

Partner w globalnej logistyce humanitarnej

CEVA Logistics koordynuje operacje pomocowe i ratownicze z poziomu strategicznych centrów zarządzania (control towers) w Indiach, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Kenii, Holandii i Danii, wspierając działania humanitarne na całym świecie.

W oparciu o globalną sieć połączeń lotniczych, morskich i lądowych oraz magazynową, zespoły CEVA zarządzają regularnymi dostawami pomocowymi m.in. żywności, artykułów medycznych, sanitarnych, lekarstw, także do regionów dotkniętych katastrofami i klęskami żywiołowymi. Jednym z przykładów organizacji transportów specjalnych może być, zrealizowana w ramach współpracy z ONZ, dostawa lotnicza 154 ton środków medycznych, w tym leków wrażliwych na temperaturę i sprzętu medycznego. Zostały one przetransportowane na pokładzie dwóch Boeingów 747 cargo z Dubaju do Kabulu w Afganistanie.

Współpraca CEVA z organizacjami non-profit oraz wsparcie organizacji dostaw pomocowych i humanitarnych wpisana jest w strategię CSR, realizowaną w oparciu o 3 filary: Acting for People, Acting for Planet i Acting for Fair Trade.

Źródło: CEVA Logistics