Ile kosztuje dziś automatyzacja magazynu?

Zanim odpowiemy na pytanie „ile to kosztuje”, postarajmy się najpierw zrozumieć, za co chcemy zapłacić. Przedmiotem naszego zainteresowania jest magazyn – obiekt przeznaczony do składowania towarów i realizowania funkcji związanych z przepływem materiałów, zależnych od jego roli w łańcuchu dostaw. Posiada on określone fizyczne komponenty – przestrzeń zajętą przez infrastrukturę magazynową, przepływy materiałów, procesy oraz system zarządzania tymi procesami. Funkcje magazynu możemy realizować za pomocą prostych środków – niskonakładowego wyposażenia i infrastruktury oraz manualnych procesów. Niskie nakłady mają jednak swoje konsekwencje, np. dużą liczbę personelu, wymagają też z reguły większej przestrzeni. Przy zwiększonej skali przepływu materiałów stają się one poważną przeszkodą dla wymaganej wydajności magazynu.

 

I tu pojawia się szansa dla automatyzacji, czyli wprowadzenia technologii mających na celu zastąpienie ludzkiej pracy urządzeniami oraz oprogramowaniem, aby poprawić wydajność, precyzję i niezawodność wykonywanych zadań, a także zwiększyć gęstość składowania towaru w przestrzeni magazynowej. Zanim automatyzacja przyniesie nam korzyści, czeka nas jednak szereg etapów złożonego projektu, z którym związane są nakłady i koszty.

Pierwszym krokiem jest podjęcie decyzji o inwestycji w automatykę. Należy podjąć ją na podstawie analizy kosztów i potencjalnych oszczędności, jakie wdrożenie może nam przynieść. W zestawieniu z niezbędnymi nakładami i kosztami określamy stopę zwrotu stanowiącą, oprócz kryteriów niepieniężnych, podstawę dla tej decyzji.

 

Należy zatem opracować projekt koncepcyjny, dobrać optymalne technologie i poziom automatyzacji, a także porównać to z rozwiązaniem manualnym. W tym celu dla opracowanej koncepcji niezbędne jest zarówno oszacowanie budżetu inwestycyjnego i innych kosztów związanych z wdrożeniem (poniekąd o nich jest ten artykuł), jak i obliczenie oszczędności. Sam projekt koncepcyjny też kosztuje – to pierwszy, relatywnie niski koszt związany z naszą inwestycją, który należy ponieść bez względu na to, czy dojdzie ona do skutku, czy nie. Jest on konieczny jako podstawa decyzji o poniesieniu pozostałych, dużo wyższych kosztów.

Skoro decyzja jest na „tak”, przystępujemy do projektowania detalicznego. Inwestycja w automatykę to nie tylko sama technologia magazynowa. To również budynek (lub jego adaptacja) i technologie z nim związane oraz narzędzia informatyczne. Wszystkie te komponenty inwestycji należy zaprojektować i zadbać o synchronizację poszczególnych branż projektu: zarówno fizyczne interfejsy pomiędzy technologią magazynową, budynkiem i technikami z nim związanymi (oświetlenie, HVAC, ppoż, itp.), jak i informatyczne interfejsy pomiędzy systemami IT. W procesie przetargu wybieramy dostawców i wykonawców. Projekt detaliczny i przetarg to kolejne etapy procesu inwestycyjnego i zarazem kolejne koszty z tą inwestycją związane.

Po wyborze dostawców i wykonawców oraz podpisaniu umów realizowane są projekty wykonawcze i rozpoczyna się produkcja wyposażenia magazynu, a następnie montaż na miejscu. Równolegle prowadzone są prace związane z realizację lub adaptacją budynku oraz przygotowanie systemów informatycznych zarządzających instalowaną automatyką – od opracowania specyfikacji funkcjonalnych, przez programowanie i parametryzację, po testy funkcjonalne. Po zakończeniu montażu i testów zainstalowanego wyposażenia następują testy integracyjne z systemami informatycznymi i jesteśmy gotowi do uruchomienia. Ten etap inwestycji kosztuje nas najwięcej – nakłady na instalowane wyposażenie, budynek, systemy IT, do tego koszty związane z zarządzaniem projektem, szkoleniami i migracją do nowego obiektu.

Uruchomienie wdrożenia nie oznacza jeszcze zakończenia procesu inwestycyjnego. Rozruch ze zmniejszoną wydajnością pozwala na usunięcie błędów, kontynuację procesu szkolenia personelu operacyjnego i technicznego, a następnie testy wydajności i dyspozycyjności. Po stabilizacji pracy magazynu z nowym wyposażeniem i oprogramowaniem, usunięciu wszelkiego rodzaju błędów i zamknięciu list otwartych punktów, następuje odbiór końcowy i stopniowy wzrost wydajności do osiągnięcia założonych celów.

 

Od tego momentu automatyka zaczyna spłacać swój dług przez generowanie oszczędności w nakładach pracy ludzkiej, większej produktywności i dokładności. Podsumujmy zatem składniki tego długu, czyli składniki budżetu na wdrożenie automatyki.

 

Konstruując budżet na zaprojektowanie i wdrożenie automatyki, musimy uwzględnić następujące jego komponenty:

1. Nakłady na technologię przepływu materiałów i składowania towaru, w tym:

• systemy transportu wewnętrznego i sortowania – przenośniki, autonomiczne roboty mobilne, windy, sortery, itp.,
• automatyczne systemy składowania i kompletacji – ASRS, shuttle, miniload, Cube/Autostore, regały karuzelowe, stacje kompletacyjne i wiele innych,
• systemy automatycznego handlingu – roboty paletyzujące i depaletyzujące, stackery/destackery roboty współpracujące, (coboty), itp.,
• urządzenia do automatycznej identyfikacji i pomiaru towaru – skanery, kamery, etykieciarki, bramki RFID, stacje kontroli konturów, wagi, itp.,
• wszelkie urządzenia pomocnicze, takie jak stacje Order Start, automatyczne bufory pustych nośników, urządzenia do pakowania, zamykania foliowania i plombowania jednostek ładunkowych, drony magazynowe do inwentaryzacji i inspekcji oraz wszelkie inne rozwiązania niemieszczące się w wyżej wymienionych kategoriach/

2. Nakłady i koszty IT, w tym:

• software – system zarządzania magazynem (WMS), placem manewrowym (YMS), system sterowania przepływem materiałów (MFC) i zarządzania instalacjami budynku (BMS), oprogramowanie do analizy danych i raportowania; nakłady i koszty związane z oprogramowaniem obejmują kupno licencji, niezbędnego programowania i parametryzacji oraz testów,
• hardware – serwery i serwerownie lub koszty usług w chmurze, urządzenia peryferyjne i infrastruktura sieciowa.

3. Nakłady związane z budynkiem i jego otoczeniem:

• budowa nowego lub adaptacja istniejącego budynku i działki,
• wyposażenie i technologia budynku – ppoż, wentylacja, ogrzewanie i klimatyzacja (HVAC), inteligentne oświetlenie, kontrola dostępu, CCTV, itp.,
• zasilanie w energię – przyłącze do sieci energetycznej, zasilacze awaryjne i generatory, inwestycje w rozwiązania zwiększające efektywność energetyczną, w tym wykorzystanie energii odnawialnej.

4. Koszt planowania i wdrożenia, w tym koszty związane z zaangażowaniem własnego personelu i dodatkowymi zadaniami związanymi z projektem:

• szkolenie personelu – szkolenia dla pracowników dotyczące obsługi nowych systemów i technologii,
• projektowanie i konsulting,
• zarządzanie projektem i koordynacja prac,
• testy i odbiory,
• migracja fizyczna – przeniesienie towaru do nowego magazynu lub jego części,
• migracja informatyczna – cutover, migracja danych do środowisk produkcyjnych, usunięcie danych testowych.

5. Rezerwa na nieprzewidziane wydatki i ryzyka – rezerwy finansowe na niespodziewane problemy i opóźnienia.

 

Wszystkie powyższe nakłady i koszty należy umiejętnie oszacować oraz zestawić z równie umiejętnie oszacowanymi korzyściami z wdrożenia automatyki, takimi jak zwiększenie efektywności operacyjnej, redukcja kosztów pracy, zwiększenie dokładności i skrócenie czasu realizacji zamówień. W tym bilansie nakładów i korzyści nie można zapominać o kosztach generowanych przez automatykę już po jej uruchomieniu, np.:

• koszt zużywanej energii,
• utrzymanie serwerów lub usługi w chmurze,
• aktualizacje i utrzymanie oprogramowania – koszty licencji, subskrypcji i aktualizacji oprogramowania,
• konserwacja i serwis – utrzymanie ruchu, naprawy i serwisowanie urządzeń.

 

Jak widać, mamy do czynienia z mnogością różnorodnych kosztów i nakładów inwestycyjnych. Dodatkowo w ramach każdego z wymienionych komponentów kosztowych mówimy o znacznej rozpiętości możliwego budżetu. Zależy ona od poziomu automatyzacji, zastosowanych technologii, zakresu procesów objętych automatyzacją, czy wreszcie od wyboru konkretnego dostawcy. Dlatego podejmując decyzję o wydaniu niebagatelnych pieniędzy, nie należy iść na skróty, lecz starannie przeprowadzić proces analizy opłacalności i planowania koncepcyjnego. A następnie, po pozytywnej decyzji, przejść przez kolejne etapy realizacji inwestycji, nie zaniedbując żadnego z nich – najlepiej ze wsparciem niezależnych ekspertów.